Spel van de week - 13 april

Rood hoofd & Lightner

 

Ik schrijf dit stukje terwijl ik nog steeds een beetje een rood hoofd heb. Nee ik heb niet te lang in de zon gezeten, maar ik ben nog steeds een beetje beduusd van het compliment dat Paul voor mij had in het stukje van 23 maart. Dat is wel even wat anders dan beticht te worden van een debiele grijns, door een andere spelvandeweekstukjesschrijver op 17 februari. Nou weet ik nooit hoe ik daarmee om moet gaan. Zeg je er niks van, betichten ze je al gauw van arrogantie ("Hij vindt het zeker normaal, dat ze zo over hem schrijven"). Kom je er op terug, zoals nu, loop je het risico uitgemaakt te worden voor hedonist ("Lekker hè, jezelf kietelen"). In de wetenschap dat het dus wat je ook doet verkeerd kan aflopen, kan ik dus met een gerust hart overgaan tot de orde van de dag, het spel van de week.

Theodore Lightner (1893-1981) is een van de historische grootheden die het spel kent. Lightner was een zeer capabele speler, die onder andere partner van Culbertson was voor een deel van de legendarische Culbertson-Lenz match. Bij het grote publiek is hij echter het meest bekend als de uitvinder van het Lightner (slam) doublet. Omdat deze stukjes niet alleen voor nerds als ikzelf zijn, leg ik eerst even uit wat het Lightner doublet is, en waarom het goed is.

Traditioneel begint elke uitleg van het Lightner doublet met de vraag, "doubleer je een slam als je twee azen hebt?" Als u deze vraag met ja beantwoordt moet u verder lezen. Wat is er namelijk aan de hand? Stel, in een viertallenwedstrijd, of butler of cross-imps, gaat de tegenpartij 1 down in een slam terwijl de rest van het veld de manche maakt, laten we zeggen in schoppen. Als u niet doubleert wint u 650 + 100 = 750 punten, komt overeen met 13 IMPs. Doubleert u wel, wint u 650 + 200 = 850 punten, komt ook overeen met 13 IMPs. Kortom het doublet wint niks. Het kan echter wel een hoop kosten als het onverhoeds, misschien geredoubleerd, gehaald wordt.

Dit effect is de reden dat Lightner destijds het naar hem genoemde doublet introduceerde. Hoewel er toendertijd nog niet naar IMPs geconverteerd werd, maar alles gewoon in "Total points" ging waardoor de kansen een beetje (maar niet veel)  anders kwamen te liggen, bedacht Lightner dat een doublet op een slam beter gebruikt kon worden om partner ergens op te attenderen. De boodschap was "partner, ik heb een verrassing in mijn kaart waardoor het slam down kan." Vaak is dat een introever bij de uitkomst. De partner van de doubleerder moet dan ook niet zijn of haar "normale" uitkomst doen, maar in plaats daarvan iets speciaals.

Het moge duidelijk zijn dat de odds enorm in jouw voordeel zijn als je door het doublet op het juiste spoor gezet wordt. Stel je tegenstander zit in slam, de rest in de manche. Stel ook dat je bij de uitkomst een onverwachte introever kunt krijgen waardoor het spel down kan. Als je niet doubleert, en het slam wordt gemaakt, verlies je 1430 - 680 = 750 punten, is 13 IMPs. Doubleer je wel en daardoor gaat het spel down dan win je 680 + 200 = 880, is 13 IMPs. Voor dit soort odds (die ervoor zorgen dat je potentieel 26 IMPs wint [+13 in plaats van -13]) kun je wel een risicootje lopen.

Tegenwoordig zijn er allerlei extra toepassingen gevonden van het Lightner doublet. Het al lang niet meer allen op slam niveau dat men dit soort dingen toepast. Eigenlijk geldt nu voor elk "onverwacht" doublet dat men er een Lightner betekenis aan toekent. Het is nu eenmaal zo dat als het contract down gaat door de juiste uitkomst je behoorlijk wat risico kunt lopen.

Zo hadden we spel 1.

Willem jan Maas